Avanos’ tan Kızılırmak’ ın akış yönüne, yani güneybatıya bakıldığında düz bir masa dağın tam ortalarında konik bir yapıya sahip olan “Çeç Tümülüsü” hemen dikkati çeker, bu görüntü gün batımında çok güzel bir siliete dönüşür, eğer kuzey yününden bir fotoğraf çeker ve o fotoğrafı 90 derece sağa döndürürseniz rivayete göre Kapadokya Kralının resmini görürsünüz. Pek çok Kapadokya hikayelerine konu olan tümülüs hakkında bugüne kadar bilimsel bir araştırma yapılmadığından gizemini halen korumaktadır.
Çevre genişliği 350 metre, yüksekliği ise 30-35 metre olan tümülüs kırık yığma taştan yapılmıştır. Çeç Tümülüsü’ nün Kapadokya Krallarından birine ait bir mezar mı, yoksa yalnızca bir kült yerimi olduğu bilinmemektedir, fakat konik tümülüsün batı yönünde tepeye doğru çıkan bir merdiven kalıntıları olduğu ilk bakışta görülmekte ve tepe noktaya da ancak buradan çıkılabilmektedir.
Tümülüsün tepe alanı maalesef kaçak define arayıcıların talanına uğramış olup bu talanda patlayıcılar dahi kullanılmıştır. Kapadokya’ nın birçok gizemli köşesi gibi Çeç Tümülüsünün de ciddi bir araştırma ve kazı çalışmasıyla tarih süreci aydınlatılabilecek, hatta turizme kazandırılacaktır. Ne yazık ki; halen bir yolu ve çıkış yeri yoktur, yapımında kullanılan kırık kireç taşları dik çıkışı daha da zorlaştırmakta ve tehlikeli hale getirmektedir.
Mustafa Taşkın