SALGIN HASTALIK SÜRECİNDE ORTAYA ÇIKABİLECEK OLASI PSİKOLOJİK TEPKİLER NELERDİR?
Günlük yaşam rutinlerinizin değişmesi ve sürece dair belirsizlik ile hayatınız üzerindeki kontrol hissinin azalması
Sosyal mesafelendirme ya da karantinanın yarattığı yalnızlık hissi
Geleceğe yönelik umutsuzluk, korku, endişe
Çaresizlik
Sevdiklerinize hastalık bulaştırmaya dair yoğun kaygı
Sürece dair birilerini suçlama
Sevdiklerinizin sağlığı konusunda yoğun kaygı duyma
Alınan önlemler karşısında öfke, değersiz hissetme
Eski alışkanlıklara duyulan özlem
Konsantre olamama, hatırlamakta güçlük, karar verememe
Yalnızca olumsuz düşüncelere odaklanma
Sıklıkla kabuslar ve sıkıntı verici rüyalar görme
Çok fazla uyuma ya da uykuya dalma ve uykuyu sürdürmekte güçlük çekme
Çok fazla ya da eskisinden çok az yeme
Sorumlulukların ertelenmesi ya da önemsenmemesi
İçe kapanma, kimseyle iletişim kurmak istememe, yalnız kalma isteği ya da sürekli yanında birilerinin olmasına ihtiyaç duyma
Sürekli gergin, sinirli, huzursuz hissetme
Dalgınlık, karar vermekte güçlük
Bu duygulara; baş ağrısı, bulantı, mide-bağırsak problemleri, yerinde duramama, çarpıntı, baş dönmesi…vb fiziksel belirtilerin eşlik etmesi
Tanı almış ya da şüpheli durumda olan kişilerin dışlanma, etiketlenme, ötekileştirme kaygısı
Aile içi anlaşmazlıklar, çatışmalar ve iletişim sorunları
YAŞADIĞIMIZ SÜREÇTE BU VE BENZERİ TEPKİLERİN ORTAYA ÇIKMASI NORMALDİR. BUNLAR ANORMAL BİR DURUMA VERİLEN NORMAL TEPKİLERDİR.
ZAMAN İLERLEDİKÇE NELER OLABİLİR?
Olup biten durum kabul edilmeye başlanır
Tepkilerin şiddeti azalır
Günlük yaşam sorumlulukları yerine getirilmeye başlanır
Gelecekle ilgili planlar yapılır
Salgın hakkında düşünülür ama zihni tamamen meşgul etmez
KENDİNİZİ İYİ HİSSETMEK İÇİN NELER YAPABİLİRSİNİZ?
Hissettiklerinizin Anormal bir durum karşısında gösterilen Normal tepkiler olduğunu unutmayın
Bu duyguları hissederken yalnız olmadığınızı, herkesin benzer şeyler hissettiğini kendinize hatırlatın
Alışkanlıklarınızı eskisi gibi sürdürme isteğinizin normal olduğunu ancak kendi kontrolünüzde olmayan nedenlerle bunu yapamayacağınızı kabul edin
Yaşadığınızın geçici bir süreç olduğunu unutmayın
Bazı şeylerin gerçekten sizin kontrolünüz dışında olduğunu kabul edin
Ev içerisinde size iyi gelebilecek etkinlikler belirleyin (çiçek bakımı, örgü, takı tasarımı, ufak tamiratlar, yemek yapmak, kitap okumak, müzik dinlemek, basit fiziksel egzersizler…vb)
Ev içerisinde yapmayı düşünüp ertelediğiniz düzenlemelere zaman ayırın (dolapların/kitaplığın düzenlenmesi, eşyaların yerinin değiştirilmesi…vb)
Yakınlarınız ve sevdiklerinizle sık sık telefondan ve görüntülü sohbetle görüşün
Güvendiğiniz insanlarla duygularınızı ve düşüncelerinizi paylaşın
Sohbetlerinizde yalnızca salgından değil başka konular hakkında da konuşun
Sevdiklerinizle birlikte gülmeyi, şakalaşmayı ihmal etmeyin
Hayatınızda hala sizin kontrolünüzde olan şeyleri kendinize hatırlatın
Yalnızca güvenilir kaynaklardan (Sağlık Bakanlığı, Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanları…vb) aldığınız bilgilere itimat edin
Bedeninizi virüsten koruduğunuz gibi zihninizi de bilgi kirliliğinden koruyun
Günde bir veya iki kez salgın hakkındaki haberleri izleyin, bilgi alma ihtiyacınızı dozunda doyurun
Kalan zamanlarda haber kanalları dışındaki programları da izleyin (spor kanalları, belgesel, film, dizi…vb)
Kendinizi, ailenizi ve toplumu korumak adına alınan önlemlere uyduğunuz için kendinizi takdir edin
Geçmişte yaşadığınız zorluklarda nasıl baş ettiğinizi hatırlayın ve bu durumla da başa çıkabileceğiniz konusunda kendinize güven verin
Her gün en az 10 dakika kendinizle baş başa kalın, gözlerinizi kapatın ve yalnızca nefes alış verişinize odaklanarak zihninizi sakinleştirin ve bedeninizi gevşetin
İnançlarınız doğrultusunda size iyi gelen ritüelleri yerine getirin
Bağışıklık sisteminizi ve ruh sağlığınızı korumak için sağlıklı beslenin, iyi uyuyun, sigara ve alkolden uzak durun, kafein içeren çay, kahve…vb içeceklerden uzak durun, bol su için
NE ZAMAN BİR UZMANDAN DESTEK ALABİLİRSİNİZ?
Yukarıda belirtilen önerileri yaptığınız halde tepkileriniz azalmıyorsa
Ortaya çıkan stres tepkileri salgından önce de varsa ve sonrasında şiddeti arttıysa
Stres tepkileri bir ayın ardından artarak devam ediyorsa
Bu tepkiler gündelik hayatınıza dair basit sorumluluklarınızı (beslenme, çocuklarınıza bakım verme…vb) yerine getirmenize engel oluyorsa
Bu tepkilerden pek çoğu yoğun olarak ve bir arada ortaya çıkıyorsa
İştah ve uyku düzeniniz belirgin şekilde bozulmuşsa
İçinde bulunduğunuz durumdan kurtulmak için zararlı alışkanlıklar edinmeye ya da bu alışkanlıkları artırmaya başladıysanız
BİR RUH SAĞLIĞI UZMANINDAN DESTEK ALINIZ.
