Bilindiği üzere Yazıhüyük Asur Ticaret Kolonisinin geçiş güzergahı ve yapılan yüzey araştırmalarında Protohitit ve Kalkolitik Çağa kadar dayanmaktadır.
Höyük etrafında bir evin bahçesinde tesadüfen bulunan hava bacası merak uyandırdı. Yaklaşık 50 metre uzunluğundaki hava bacası Yazıhüyük Belediyesi Tarafından koruma altına alındı. Baca içerisinde gönderilen Go-Pro ile görüntü alındı ve yaklaşık 50 metreye kadar indiği, 10 metresi yığma taş 40 metresinin kaya olduğu tespit edildi. Zamanla yağmur suları, hava bacalarını kumla doldurduğu altta bulunan odaları da zamanla kumla dolduğu görülmüştür. Höyük'ün altında büyük bir yeraltı şehri olduğu, ve yeraltı yaşamında ilk uğrak noktasının Yazıhüyük'te olduğu düşünülmekte ve Derinkuyu'ya dahi uzandığı düşünülmektedir.