ZEKAT
TARİHTE SINIF ÇATIŞMALARI HEP OLACAKTIR
İnsanlık tarihi boyunca sınıf çatışmaları hep var olagelmiştir. Zekat müessesesi bireylerin gelir seviyelerinde bir eşitleme olması için gelmemiştir, bu imkânsızdır.
Zekat müessesesi bireylerin geçim seviyeleri bakımından bir eşitliğin olması için gelmiştir. Yoksa kişilerin rızıklarına göre becerileri, girişimcilikleri ve rızıkları farklı farklıdır. önemli olan geçim sıkıntısı olarak alt paydada birlik olmasıdır.
ŞUAN YASAL BİR MÜEYYİDESİ BULUNMAMAKTA AMA DİNEN İŞLEYEN BİR SİSTEM
Zekat günümüz dünyasında da hafife alınmayacak kadar önemli ve günümüz dünyasında hiçbir yasal müeyyidesi olmamasına rağmen, Müslümanlar arasında kendiliğinden işleyen bir sistem haline gelmiştir. Kimi insanlar için Allahın koyduğu kuralların parasından daha önemli olduğunun ispatı için bir fırsat, kimisi için de malım eksilir mi diye bir korku ve cimrilik vesilesi olan bir tartıdır.
sonuçta zenginlik de hoşa giden bir duygu olduğu için daima malının artması insana haz verir. Ama insan kazandığı malın belli bir oranını zekat olarak verirde diğer insanların geçim seviyelerinin insani bir statüde olması için çaba sarf eder ise kendi içindeki bencilliği de yenmiş olur.
MAL VERDİKLERİMİZİN MALINA GÖZÜNÜ DİKME
Onlardan bazılarını yararlandırdığımız şeylere gözlerini dikme ( taha suresi 131 ve Hicr suresi 88. ayet)
Başkasına bahşedilen mülke göz dikmemek bir emirdir. Ey Müslüman kardeşim herkesin mal varlığı üzerinde bir mal varlığı vardır.ve altta olanlar üstte olanların mallara göz dikemezler. zengin birinde bir Mercedes görürsen ona uzun uzun bakamazsın zira bu hasetliği ve dünya sevğisini besler. ne zaman insanlar birbirlerinin malına gözüne dikmezler ve kendilerini terbiye edebilirler işte o zaman kanaat elbisesi giyilir. lakin ruhlarda bu tokluğun oluşabilmesi için toplumun genel olarak geçim seviyeleri yaşayacak bir standarta geldiğinde kanaat elbisesini giyebilirler.
o halde insanların bizim malımıza göz dikmemeleri için onları en azından bir geçim seviyesine ulaştırmak lazımdır. Özellikle ihtiyaç sahibi insanı yaşam standartına mercedese binen insan vesilesi ile gelmiş ise artık o arabaya hasetle hasetle bakmak yerine onun malının duacısı olur.
Zekat Müessesesi İslâm’ın dünya görüşünü tanıtması açısından büyük bir yer tutar. Toplumumuzun ekonomik yapısı ile sıkı bir ilişki içinde olan zekat realitesi,
ile oluşan fakir ile zengin arasındaki bu muhabbet toplum içindeki sevgi ve saygı mekanizmasını güçlendirerek sağlıklı toplum olma yolunda yine büyük bir adım atmış olur.
SENENİN HANGİ AYI VERİLMELİDİR?
Zekatın verilmesi gereken belirli bir ay yoktur senenin her ayında verilir. Hatta vermemiz gereken miktarı sene içine bölmek bize ödeme kolaylığı oluşturur. Her zengin telefonunun not bölümüne bir zekat sayfası açar sene içerisinde verilen bütün hayırları not alır ve sene sonunda ister, ramazanda ister, ocakta kalan ödemelerini yapar ve seneyi kapatır.
asli ihtiyaçlarının haricinde 85 gr altın (bugün 30 milyar gibi) değerinde parası olan veya para değerinde malı olan kişiler zekat vermekle mükelleftirler. Bu seviyeye gelmemiş her kes te zekat almakta hak sahibidirler.
HANGİ MALLARDAN VERİLİR?
Kişinin kullandığı ev veya evler ve bu evlerin eşyalar, kullandığı araba veya arabalar zekata tabi değildir. Bunlar asli ihtiyaç sınıfındadır. hadis te “Müslümana atı ve kölesinden dolayı zekat yoktur” (Müslim, “Zekat”, 8-10) buyurulur.
Bunun haricinde ki malları kenara koyduğu para hükmündedir. Dükkanındaki mallar da böyledir. geliş fiyatlarından hesaplanır. kırkta biri verilir. bir tarla ve ya bir ev aldık kenarda birikim olsun diyor isek o malın alış değerinden zekat verilir ama tarlayı ekiyor veya evi sadece kira geliri için kullanıyor isek kirasından ve tarlanın mahsulünden zekat veririz. bu konular teferruatlıdır bilen birilerine hesaplatmak faydalıdır. ama herkes kendi işinde zekatı nasıl olur bu kadar ilmihal (halinin ilmi )bilgisine de sahip olmalıdır.
KİMLERE VERİLİR? KİMLERE VERİLEMEZ?
Sadakalar (zekat gelirleri) YALNIZ şunlar içindir (1) Fakirler,(2) Miskinler,(3) sadakaların toplanmasında görevli olanlar,(4) kalpleri kazanılacak olanlar, (5)âzat edilecek köleler, (6)borçlular, (7)Allah yolunda (çalışanlar) ve(8) yolda kalmışlar. İşte Allah’ın kesin buyruğu budur. Allah bilmekte ve hikmetle yönetmektedir(tevbe suresi 60. ayet)
YALNIZ kelimesinden dolayı zekat bunların haricine verilemez hükmü daha dogrudur.
FAKİRLER
1-Fakirler: hiçbir geliri olmayan ihtiyaç sahibidir.
MİSKİNLER
2-Miskinler: bir geçimi bir maaşı var ama geçimine yetmemektedir..asgari ücret gibi çalışan kesimin büyük bir kısmı buna dahildir.
ZEKAT İŞİNDE ÇALIŞANLAR
3-Zekat memurları: Devletin bu işe tahsis ettiği kişi ya da bu işin hukukuna vakıf ve bu işlerin hakkını gözeten kuruluş bazı alimlere göre böyle bir büro olsa zekat işlerini yapan düzenleyen ihtiyaç sahibine ulaştıran bu büronun ayakta kalması için asgari giderleri zekattan karşılanabilir. Ama mevcut olan dernek ve vakıfların biz ramazanda bu işi yapıyoruz diye gelen paradan derneğin senelik masrafları personel giderleri ve diğer giderleri asla karşılanamaz.
MÜELLEFETÜL KULUB (KALPLERİ İSLAMA ISINDIRILCAK KESİM)
4-Müellefetül kulup:Kafirlerden bir kısmına kalbi İslama ısınsın diye zekat vermede bir sakınca yoktur. Hazrtei Ömer kendi döneminde şartların oluşmadığı için kafire zekat vermemiştir.bu kalbi ısındırılacaklar hariç diger zekat verilecek maddelerdeki insanların Müslüman olması şarttır.
KÖLELER
5-Köleler:bu kesim şimdilik yoktur.
BORÇLULAR
6-Borçlular: İster şahsi borcu olsun, İster başkası için borçlansın, helal dairesinde her borcu olanın borcu ödenmelidir der. Bir kısım alimlerimiz İster se banka veya günah uğrunda borcu olsun çünkü ayette sadece borçlular denilmiştir genel bir ifadedir. bir insanı her türlü borcun yükünden kurtarmak gerekir demişlerdir.
ALLAH YOLUNDA CİHAT EDENLER
7-Allah yolunda savaşan kişiye zekattan para verilebilir.
YOLDA KALMIŞLAR
8-Yolda kalmışlara:sefere çıkmış ama parası kalmadığı için gitmesi gereken yere gidemeyenlere isterse zengin olsunlar yolunu tamamlayacak kadar zekattan yardım edilir.
VERİLMEYECEK KESİM
Zekat bireyin hakkıdır bu sekiz sınıftan birine veya birilerine bölüştürülebilir. ama asla bir caminin bir okulun bir kuruluşun ihtiyacı karşılanamaz,köprü, çeşme, park yaptırılamaz hatta mücahitler savaşa gitse asla zekat parası ile silah tank ve mermi alamayız. bu zekat alacakların bireysel hakkıdır. SADECE BU SEKİZ SINIFA VERİLİR.
bazen zenginlerin bu seneki zekattan camiye şadırvan yaptırdım diyorlar. asla olamaz zekatın iadesi gerekir.
birde zekat verilecek kesim bakmakla yükümlü olduğumuz kesim olamaz. Anne baba eş çocuklar torunlar onların çocukları gibi bunun harici akrabaya vermek şayet zekat alacaklar sınıfında iseler zekatta en dogru olan işlerdendir.
ZEKATI VERİRKEN ZEKAT KELİMESİNİ İFADE ETMEK GEREKİR Mİ?
Kişinin Fakir bir insana bir şey verirken niyeti yeterlidir. Bunu dil ile söylemesi asla gerekmez hatta bu büyük bir ayıptır. bir kişinin size borcu var ve ödeme ihtimali de var ise (ödenme ihtimali bile olamayan mallar silinerek zekattan düşülemez) kardeş o parayı getirmene gerek kalmadı Allah razı olsun yeğenlerime bir şey alırsın diyebiliriz. ve zekatımızdan düşeriz. sadece niyeti zekat olarak gönlümüzden geçirmek yeterlidir.
DEVLET VERGİLERİN ZEKATA GİDEN ORANINI BELİRTMELİDİR.
Müslüman olan esnaf hem devlete vergi hemde zekat vermekten dolayı ekonomik sıkıntılar çekebilir. vergiler kişilerin devlete olan sosyal sorumlulukları ve hizmet dönüşleridir. Kimse zekat veriyorum diye vergisini asla kaçıramaz kul hakkıdır. vergi veriyorum diye de zekatını ödememezlik edemez. ama devletin bu vergilerin bir kısmını zekat düşecek kesimin ihtiyaçları için harcıyordur en azından Müslümanlara sizden aldığım vergilerin yüzde onunu zekat düşecek kesimin ihtiyacına harcadım bunu zekatınızdan düşebilirsiniz diyebilirler. böyle bir açıklamaya ihtiyaç vardır.
cemiyetin sosyal yapısı bakımından da bize ışık tutmaktadır. Yeryüzünde hiçbir dinde böyle mükemmel bir dayanışma mevcut değildir.
ZEKAT VERMEYENLER DİNEN KAFİR MİDİR?
halife olan Ebû Bekir’in başkanlığındaki Medine şehir devletine zekat vermek istemeyen kabilelere karşı savaş açılması hususunda yapılan tartışmaları ileri sürerek zekat müessesesinin Hz. Peygamber’in vefatından sonra ortaya çıkıp geliştiğini iddia etmiştir.
Bazı alimlere göre Hz. Ebu Bekir’in zekat vermeyen müslüman kabilelere savaş için ordu göndermesi müslümanın kanı müslümana haram olduğuna göre demek ki sahabeye göre zekat vermeyen kişi kafir olduğu için öldürülmesini hak görmüşlerdir. Bazı alimlerde zekat vermeyenin kafir olduğunu ama bu küfrün itikadi bir küfür değil ameli bir küfür olabileceğini söylemişlerdir.
Konu hakkında hüküm verme makamı değiliz ama sürecin dinen tehlikeli bir boyutta olduğu gözükmektedir.
FİTRE
FİTRE NEDİR?
Fitre ; Ramazan ayını görme imkanına kavuşmuş olan Müslümanların bu ay içerisinde bir gönül hoşluğu bir kefaret bir sevinç vesilesi olmak açısından bayram yaklaşır iken ihtiyaç sahibi bayram da ihtiyacı ile ugraşmasın ümmet olarak bayrama girelim diye o insanlara verilen bir bedeldir.
ev halkından küçük büyük çoluk çocuk herkese birer fitre vermek gerekir.
4 kilo civarında arpa bugday hurma ve kuru üzümdür. bunun ortalamasını diyanet bu sene (2020 yılında )27 lira olarak belirlemiştir. her aile ferdi için verilmesi gereken miktar budur.
NE ZAMAN VERİLİR?
Peygamberimiz kendisine salatu selam olsun şöyle buyururlar:Bayram günü fakirlerin ihtiyaçlarını giderin
Peygamberimizden sahabeye gelen bu emir cümlesini kendi üzerine bir gereksinin olan algılayan sahabeyi kiram fitre vermeyi bir gereksinim olarak (vacip) görmüşlerdir.
maksat bayrama hepberaber mutlu girmektir. o halde bayrama ne kadar yakın verilirse daha dogru bir ibadet olmuş olur ama bayram namazı sonrasına bırakılamaz.
FİTRE KİME VERİLİR?
Fitre ,zekat’ı vermenin gerekli olduğu kesime verilir