Kapadokya bilindiği gibi derin vadileri, volkanik tüf tabakasının yağmur, dere suları ve rüzgarın aşındırmasıyla oluşan ilginç yapısıyla dünyaca tanınan bir bölgemizdir. Bu işlemesi kolay ve ısı yalıtkanlığı oldukça yüksek
Kapadokya bilindiği gibi derin vadileri, volkanik tüf tabakasının yağmur, dere suları ve rüzgarın aşındırmasıyla oluşan ilginç yapısıyla dünyaca tanınan bir bölgemizdir. Bu işlemesi kolay ve ısı yalıtkanlığı oldukça yüksek coğrafi yapısı, yöre halkı tarafından çok iyi değerlendirilmiş, barınmadan, depolamaya kadar pek çok ihtiyaçlarını bu yolla sağlamışlardır.
Kapadokya’ da bulunan pek çok yerleşim yeri gibi İbrahimpaşa’ da bu avantajı iyi kullanarak Balkan Deresi yamaçlarına kurulmuştur. Ürgüp ilçesine bağlı ve eski ismi “Babayan” olan köyün ne zaman kurulduğuna dair kesin bir bilgi olmamasına rağmen, köyün eski isminden ve eski kaya oyma kilise yapılarından köy tarihinin 5-6 yüzyıla kadar geriye gittiğini söyleyebiliriz.
Babayan isminden dolayı köyün eski bir Ermeni köyü olduğu tezi yanlıştır, güvenilir kaynaklara ve tarihçilere göre köyün kurucularından veya ileri gelenlerinden “Baba İones” isminden geldiği ve zaman içerisinde Baba İones isminin bozularak “Babayan” olduğu bilinmektedir. Bölgenin en eski Rum köylerinden olmasına rağmen 20 yüzyıl başlarında Rum nüfus tamamen yok olmuş, 1923 mübadelesinde köyden göç ettirilen kimse olmamıştır.
İbrahimpaşa köyünde kaya oyma yerleşim yerlerinin dışında Rum ve Osmanlı mimarisi yapılar ve taş oymacılığı dikkat çeker, ülkemizde harf inkılabı 1928 yılında yapılmasına rağmen köyde Latin harflerinin daha önceleri de kullanılıyor olması ilginçtir.
Köye ilk içme suyununun Damat İbrahim Paşa zamanında getirilmesinin anısına cumhuriyet döneminde adı İbrahimpaşa olarak değiştirilen köyün dikkat çeken güzel eserlerinden biri de 1938 yılında Balkan Deresi üzerine yapılan ve en son 2001 yılında restore edilen iki gözlü zarif köprüsüdür.
Bugün İbrahimpaşa, yerli ve yabancı turistlerin sıkça ziyaret ettikleri, ilginç kaya oyma mağara yerleşimlerinin, Rum, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi yapıların olduğu, şirin ve tarihi bir köyümüzdür. Gelen konuklar, köy meydanındaki kahvehanede nefis çaylarını içerken konuksever kaklı ile sohbet edebilir. Çay için “nefis”tabirini özellikle kullanmak gereklidir çünkü İbrahimpaşa Köyü’ nün içme suyu, bölgenin en güzel ve kaliteli içme suyudur ve bu sudan yapılan çayın “nefis”olması da doğaldır, ziyaret eden konuklarımız lütfen denesin. İçmek için su istediğinizde bile size rahatlıkla çeşme suyunu önereceklerdir.
Mustafa Taşkın
